30 Aralık 2011 Cuma

ISFAHAN NESFE CIHAN

Iran`in belki de en guzel sehri Isfahan`dan bahsedelim bugun.

Isfahan ilk ne zaman kalbime dustu, kesin olarak hatirlayamiyorum. Herhalde Al Di Meola’nin Splendido Hotel Albumu’ndeki Isfahan bestesini (Ki Chick Corea'ya aittir)
dinledikten sonra olmali. “Elin Amerikalisi’nin adina sarki yazdigi bir Iran sehri, herhalde cok guzel bir yer olmali” diye dusunmus olmaliyim. Gercekten de oyleymis!


İsfahan'ın içinden geçen Zayende Nehri'nin üzerindeki eski köprüler ve bu köprülerin içinde en ünlüsü olan ve adı 33 Gözlü Köprü anlamına gelen 300 metre uzunluğunda ve 14 metre genişliğindeki “Siose Pol”


Isfahan, Iran`in 3. Buyuk sehri. Nufusu yaklasik 1.6 milyon. Iran`daki Azeri kokenli Safevi Hanedanligi doneminde baskent olmus ve tarihinin en parlak gunlerini yasamis. Sahip oldugu genis bulvarlari, ustu kapali kopruleri, saraylari, camileriyle oyle guzel bir kent haline gelmis ki “Isfahan nesfe Cihan” yani “Isfahan Dunya`nin yarisidir” denmeye baslamis.


Nakş-ı Cihan (Dünya'nın resmi) Meydanı (Farsça: Meydān-e nagş-e cehān) İsfahan'ın merkezinde bulunan, İran'ın ve Güneybatı Asya'nın en geniş meydanı. UNESCO'nun Dünya Mirası Listesi'ndeki meydanın etrafı Safeviler'den kalma Âli Kapı, Şeyh Lütfullah Camii, Şah Camii gibi tarihi yapılar ile çevrili.



17. yüzyılda Şah Abbas tarafından yaptırılan İmam Cami (Mescid-i İmam)

Kubbenin ve caminin merkezinde, yerde bulunan siyah kare şeklindeki alanda yere vurulduğu zaman,12'si insan kulağınca duyulabilecek 49 tane yankı tespit edilmiş. Bu müthiş akustiği ile eşsiz bir yapıya sahip.



Şeyh Lütfullah Camii. Safevi Hanedanı sırasında Şah Abbas tarafından 1615 yılında inşa ettirilmiş. 1618 yılında tamamlanan cami, Safevi mimarisinin başyapıtlarından biri olarak kabul edilmekte.

Caminin tavan ve duvar bezemeleri



Çihil Sütun (Kırk Sütun) Sarayı. Saray ismini, giriş kısmını destekleyen yirmi ince ahşap sütundan alıyor.

Girişin önündeki pınarın suyunda yansıyan ahşap sütunların kırk taneymişler gibi gözüktükleri söylenir.



Ali Kapu (Yani Yuce Kapi, yani Bâb-ı Âli. Tanidik geldi mi ?)Sarayı Nakş-ı Cihan Meydanı'nın batısında bulunur. Saray, 1598'de, I. Abbas'ın Isfahan'ı merkez haline getirmesinden sonra yapılmış.

Sarayın iç mekan süslemeleri



Bu kadar guzel bir sehrin sakinlerinin Isfahan icin "Dunya'nin yarisi" demelerini normal karsilayabiliriz. Aslinda sozun tamami soyle:

Isfahan ra nime hanand az cahan,
Sad cahan man dideam dar Isfahan !

Yani:
Isfahan’i Dünya’nin yarisi bilirler,
Ancak ben Isfahan’da yüz Dünya gördüm !

Haklilar mi,yoksa biraz abartiyorlar mi, ne dersiniz ?


Leyla Hanim'a tesekkurlerimle.


Isfahan Halisi da baska bir postun konusu olsun.



MERAKLISINA NOTLAR:

1-"Zaragoza donde se goza" da ne ola ki ? Onu da siz arastirin !

2- Al Di Meola’nin 1980 tarihli Splendido Hotel Albumu’ndeki Isfahan sarkisinin sozleri:

Isfahan your golden dreams lie sleeping
You are cold your silent fountains dreaming
Isfahan your splendors rich with keeping
You'll waken your palace doors open
wide to sing
Isfahan your ancient walls are stirring
A higher age will come and live once again
Golden minarets in the sun will gleam us
I dream of you Isfahan as I dream of
you Isfahan